W dniach 18-22.10 br panowie mgr inż. Artur Guzy (doktorant Katedry OTGGiGG) oraz dr inż. Wojciech Witkowski (adiunkt Katedry OTGGiGG) odbyli staż naukowy na Uniwersytecie w Aberdeen (Wielka Brytania).
Tematyka wyjazdu związana była bezpośrednio z grantem Europejskiej Agencji Kosmicznej pt. „Application of InSAR to Model Compaction of the Aquifer System and Movement of the Land Surface in Abandoned Mines” (Cosmo-SkyMed Project no. 65954), którego kierownikiem jest mgr inż. Artur Guzy. Projekt realizowany jest przy współpracy z dr inż. Wojciechem Witkowskim i dr Andresem Gonzalezem Quirosem, który aktualnie odbywa staż podoktorski na Uniwersytecie w Aberdeen i realizuje prace związane z oceną wpływu zalewania podziemnych kopalń węgla kamiennego na środowisko naturalne oraz z hydrogeofizycznym modelowaniem transportu ciepła w górotworze naruszonym eksploatacją.
W związku ze zmianami klimatycznymi, podejmowane są wysiłki w celu redukcji emisji gazów cieplarnianych. W wyniku tych działań zamknięto większość kopalń węgla kamiennego na terenie UE. W ciągu kolejnych lat zamkniętych zostanie również większość tego typu kopalń w Polsce. W wyniku likwidacji kopalń, obserwuje się odtwarzanie równowagi hydrodynamicznej górotworu i wypiętrzające ruchy terenu. Są one szczególnie niebezpieczne dla infrastruktury ze względu na odkształcenia rozciągając. Dotychczas, badania tego problemu skupiały się na ogólnym monitoringu zjawiska dekompakcji warstw skalnych. Niemniej, znacznie efektywniejszy monitoring przemieszczeń terenu możliwy jest ostatnio przy wykorzystaniu InSAR.
Wyjazd miał na celu zwiększenie wiedzy z zakresu mechanizmu odprężania górotworu wskutek zatapiania wyrobisk podziemnych oraz interakcji procesu odzysku ciepła z warstw górotworu. W ramach grantu Europejskiej Agencji Kosmicznej uzyskano dostęp do wysokorozdzielczych danych radarowych dla rejonu Asturii w Hiszpanii. Włączając do analiz obserwacje z misji Sentinel-1, uzyskano przestrzenny rozkład pola przemieszczeń powierzchni terenu w latach 2010-2020. Wyniki te pozwolą zweryfikować metodykę modelowania terenów zalewanych oraz ocenić wpływ pola przemieszczeń na proces identyfikacji parametrów geomechanicznych, który jest kluczowym elementem procesu modelowania. Temat ten nie był przedmiotem dotychczasowych badań, jednak posiadane wyniki obserwacji wraz z planowanym stażem w zakresie ich interpretacji hydrogeologicznej z zespołem z School of Geosciences może stanowić przełom w podejściu do omawianego problemu. Spodziewane efekty będą przedmiotem wspólnej publikacji z zespołem z Aberdeen.
Pośrednio, wizyta pozwoli na zapoznanie się z aktualnie prowadzonymi działaniami, których celem jest ochrona terenu na skutek dekompakcji warstw skalnych towarzyszącej transformacji energetycznej Asturii. Wiedza i doświadczenie zdobyte podczas wizyty będą mogły być wykorzystane w przyszłości, w pracach związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa w kluczowych obszarach, w których planowana jest transformacja energetyczna Polski.
- dr inż. Ewa Dębińska
- pracownicy