Historia Wydziału Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska AGH


Utworzenie Wydziału Geodezji w AGH było konsekwencją rosnącego zapotrzebowania, na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych ubiegłego stulecia, na pomiary geodezyjne dla szeroko pojętego przemysłu. Pomiary geodezyjne były niezbędne dla przywrócenia do życia obiektów produkcyjnych po zniszczeniach wojennych, dla ich rozbudowy i dla obsługi powstających nowych inwestycji. Taki kształt edukacji, ukierunkowany na przemysł i szeroko pojętą infrastrukturę, utrzymywał się przez ponad czterdzieści lat.

Po wielkich zmianach politycznych i gospodarczych w naszym kraju w latach dziewięćdziesiątych koncepcja powiązania edukacji z przemysłem i infrastrukturą została rozszerzona do kompleksowego obiegu informacji o przestrzeni realnej wraz z jej bogatymi atrybutami.

W historii Wydziału można wyróżnić cztery kamienie milowe rozwoju związane z bazą dydaktyczną, technologią i zakresem kształcenia. Kamieniem milowym było pozyskanie własnego budynku ze specyficznym wyposażeniem dla dydaktyki, przejście w pomiarach i obliczeniach od techniki analogowej do elektronicznej, skok technologiczny po wielkich zmianach politycznych oraz rozszerzenie zakresu edukacji o szeroko rozumianą naukę o obronie egzystencji środowiska wobec presji rozwoju przemysłu.

Geneza powstania Wydziału Geodezji Górniczej AGH

Z poszukiwaniem bogactw ziemi, udostępnianiem złóż i z eksploatacją minerałów są nierozłącznie związane pomiary geodezyjne. Kształcenie w zakresie miernictwa górniczego było prowadzone od samego początku istnienia uczelni – w powiązaniu z edukacją górniczą i geologiczną. Po zakończeniu II wojny światowej pojawiły się szczególne wyzwania dotyczące odbudowy infrastruktury, wznowienia działalności przemysłu i jego dalszego rozwoju. W tych warunkach kształcenie kadry technicznej stało się zadaniem priorytetowym, zaistniała konieczność utworzenia studiów politechnicznych.

W tamtych trudnych warunkach korzystne było powołać takie studia przy Akademii Górniczej, która istniała od roku 1919 i dysponowała pewną ocalałą ze zniszczeń okupacyjnych bazą dydaktyczną. Pozostawała także do dyspozycji część kadry, której udało się przeżyć okres wojny. W tych warunkach Akademia Górnicza stała się uczelnią politechniczną. Jednocześnie także bezpośrednio po wojnie został utworzony w Akademii Górniczej Wydział Geologiczno-Mierniczy, w którym funkcjonował Oddział Miernictwa Górniczego jako samodzielna jednostka.

Geodezja w ramach studiów politechnicznych i Oddział Miernictwa Górniczego bazowały na wspólnej wiedzy technicznej, natomiast różniły się obszarem jej zastosowań. Pierwsza z tych jednostek była ukierunkowana na przemysł i budownictwo, druga – na prace geodezyjne związane z poszukiwaniem, dokumentowaniem i wydobyciem bogactw naturalnych. Mimo różnicy celów te dwa kierunki kształcenia miały ze sobą bardzo wiele wspólnego. Powstała wtedy koncepcja połączenia tych dwóch nurtów edukacji w jedną jednostkę naukowo-dydaktyczną, zgodnie z zasadami synergii – jedna mocna placówka może mieć większy potencjał niż suma dwóch mniejszych.

Staraniem trzech ówczesnych profesorów: Zygmunta Kowalczyka, Tadeusza Kochmańskiego i Michała Odlanickiego-Poczobutta doszło w roku 1951 do połączenia tych podobnych kierunków kształcenia w samodzielną jednostkę struktury uczelni o nazwie Wydział Geodezji Górniczej. Ta nazwa miała podkreślać rangę miernictwa górniczego w profilu AGH. Autorytet wymienionych profesorów, geodetów, był wtedy w uczelni znaczący, czego dowodem mogą być fakty powierzenia im wysokich funkcji w kierownictwie uczelni: prof. Z. Kowalczyk pełnił w latach 1951-1956 funkcję rektora AGH, podobnie prof. T Kochmański w latach 1961-1963, prof. M. Odlanicki-Poczobutt był prorektorem w latach 1954-1955.

W roku 1954 oddzieliły się od AGH wydziały typowo inżynierskie, została utworzona Politechnika Krakowska. Wydział Geodezji Górniczej pozostał w rdzennej uczelni i przez kilkadziesiąt lat prowadził edukację w specjalnościach: Geodezji Górniczej i Geodezji Inżynieryjno-Przemysłowej.

Rozwój bazy dydaktycznej Wydziału

W latach 1951-1956 była kontynuowana rozbudowa uczelni – powstało szereg nowych budynków, w roku 1959 został oddany do użytku budynek przeznaczony dla Wydziału Geodezji, wyposażony w specjalistyczną infrastrukturę służącą do pomiarów górniczych i przemysłowych. W budynku znajdowała się wielka sala do pomiarów zimowych o wymiarach 24 x 15 metrów, zajmująca dwie kondygnacje, był szyb ćwiczebny przechodzący poprzez wszystkie kondygnacje, na dachu były stanowiska pomiarowe oraz kopuła do obserwacji astronomicznych. To wyposażenie na przestrzeni czasu zostało wzbogacone, ale ta rdzenna infrastruktura, z pewnymi modyfikacjami, służy z powodzeniem także w czasach obecnych. W dalszych latach obiekt został doposażony w liczne sale komputerowe, w stację referencyjną GNSS na dachu budynku i w komparatorium na poziomie kondygnacji piwnicznej.

Obliczenia geodezyjne – od arytmometrów mechanicznych do sprzętu i metod informatyki

Geodezja jest dziedziną techniki, w której wykonuje się wiele obliczeń. Przed wprowadzeniem techniki komputerowej obliczenia były wykonywane za pomocą ręcznych arytmometrów mechanicznych (lub także częściowo z zastosowaniem rachunku logarytmicznego). Obliczenia z wykorzystaniem arytmometrów były w tamtych czasach w miarę sprawne. Do tej sprawności przyczyniły się w dużym stopniu metody obliczeń geodezyjnych, które powstały w latach pięćdziesiątych w środowisku Krakowa i Warszawy. Ale w krajach o przodującej w świecie technice w latach pięćdziesiątych kształtowała się nowa technika obliczeniowa – wykorzystująca sprzęt i metody informatyki. W latach 60-tych ubiegłego stulecia epoka komputerów dotarła do naszego kraju.

Od jesieni roku 1963 były instalowane w AGH dwa prototypowe komputery UMC 10B produkcji polskiej, w tym jeden zlokalizowany w budynku Wydziału Geodezji. Od wiosny 1964 roku, został wprowadzony do programu nauczania nowy przedmiot o nazwie "Maszyny matematyczne" i był to zapewne jeden z pierwszych przedmiotów o tej tematyce w kraju.

Programowanie komputera w języku wewnętrznym było trudne. Programy musiały być pisane na poziomie elementarnych operacji. Nie było żadnych gotowych programów, trzeba było je napisać od początku. Takie były trudne początki informatyki, ale niezaprzeczalnie – było to otwarcie nowej epoki obliczeń geodezyjnych.

Instalacje kolejnych komputerów – Geo2 (1972 rok), ODRA 1325 (1977 rok) pozwalały na kontynuowanie rozwoju metod i utrzymywanie edukacji na wysokim poziomie. Kolejne pokolenia sprawne wkroczyły w świat nowych technologii, które zaczęły wpływać do naszego kraju po wielkich przemianach politycznych i gospodarczych od roku 1989. Następne lata były czasem wdrażania bieżących technologii światowych i dostosowywania ich do zmian zachodzących w kraju.

Rozszerzenie zakresu nauki i dydaktyki o problematykę środowiska

Pod koniec lat 60-tych ubiegłego wieku zaczęto w wielu krajach dostrzegać narastające negatywne skutki industrializacji. Podobne skutki, wywołane przez przemysł wydobywczy i przetwórczy, były wyraźnie widoczne także w Polsce – wobec wywieranej presji na rozwój gospodarki surowcowej. Ten stan był dostrzegany w krajowych ośrodkach naukowych, w tym także w szerokim zakresie w AGH. Wydział Geodezji posiadał już w latach 60-tych osiągnięcia w zakresie działalności ekologicznej.

Znaczącym wsparciem, co najmniej w początkowej fazie tej działalności badawczej i realizacyjnej, była osoba prof. Walerego Goetla, którego pozycja naukowa znacząco zaważyła na akceptacji potrzeb ochrony środowiska przez zarządzających jednostkami wydobywczymi i przetwórczymi. Powszechnie znane były prowadzone przez prof. Goetla seminaria, upowszechniające tematykę sozologii i sozotechniki wśród przedstawicieli nauk technicznych i przyrodniczych. Ekologia – w dzisiejszym rozumieniu tego terminu, pojawiła się na Wydziale Geodezji Górniczej w sposób bardzo naturalny, już w momencie jego utworzenia w 1952 roku. W tym czasie wydziały uczelni oraz ich strukturę organizacyjną określał Minister Szkolnictwa Wyższego (był nim wówczas Adam Rapacki), zaś standardem w kształceniu geodezji było (i pozostaje do dziś) gleboznawstwo, co uzasadniała potrzeba klasyfikacji gruntów i jej kartograficznego ujęcia. Na czele niewielkiej jednostki, nazwanej Katedrą Gruntoznawstwa, stał dr Tadeusz Skawina, który przeszedł na Wydział z tak zwanych Wydziałów Politechnicznych AGH. W dydaktyce Katedry znalazły się takie przedmioty jak Gruntoznawstwo (rozumiane bardzo szeroko: od petrografii i podstaw geologii, przez klasyczne gleboznawstwo z klasyfikacją i kartografią gleb oraz tytułowe gruntoznawstwo), Geomorfologia, oraz Chemia (aż do lat osiemdziesiątych była ona elementem kształcenia geodetów). Był to zakres niewystarczający do rozwoju osobowego Katedry, zatem przez dłuższy czas dydaktyka i badania były wspierane przez liczny zespół pracowników technicznych, obsługujących laboratorium (w szczytowym momencie zespół laboratoryjny składał się z około 10 osób, co uzasadniał ówczesny stan analityki chemicznej prawie pozbawionej dostępu do aparatury). Nieco mniej liczna była grupa pracowników terenowych prowadzących nadzór na obiektami doświadczalnymi.

Specjalnością Wydziału były, od początku jego istnienia, szkody górnicze, ich prognozowanie i likwidacja, co skrupulatnie zostało wykorzystane przez prof. Skawinę, który poszerzył to pojęcie o szkody wywołane przez przemysł wydobywczy (a później także przemysł w ogóle) w środowisku. Było to zgodne z praktyką funkcjonowania zakładów górniczych, w których szkody spowodowane przez deformacje oraz odwodnienie lub zawodnienie “obsługiwał” dział mierniczy. Działanie początkowo nielicznego, lecz szybko rozwijającego się zespołu, obejmowały zrealizowane w krótkim czasie: mapa gleb Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego oraz rekultywacja szeregu obiektów poprzemysłowych. Rodzajem kamieni milowych w rozwoju Katedry, która po reorganizacji w roku 1968 stała się Zakładem Rekultywacji Terenów Przemysłowych w: najpierw Instytucie Ochrony Powierzchni Górniczej, następnie: w Instytucie Kształtowania i Ochrony Środowiska, były: klasyfikacja utworów do celów rekultywacji (prof. Skawina i dr Trafas), klasyfikacja typów gospodarki wodnej gleb do celów prognozowania skutków osuszenia i zawodnienia gruntów na terenach górniczych (ponownie Skawina i Trafas), a także oryginalna hydrogeologiczno-glebowa metoda szacowania szkód w użytkach rolnych i leśnych wywołanych drenażem wód podziemnych z wyrobisk górniczych (profesorowie: Krajewski, Skawina i Żuławski) oraz metoda prowadzenia leśnej rekultywacji nieużytków pogórniczych (prof. Krzaklewski). Na liście obiektów, które były polami badawczymi i których rekultywacja była nadzorowana przez zespół Zakładu Rekultywacji znajdowały się: Kopalnie: Turów, Adamów i Bełchatów, Machów, Piaseczno, Jeziórko, Przyjaźń Narodów, Kopalnia Piasku Podsadzkowego Szczakowa (oryginalne rozwiązanie poprawy gruntów opracowane przez profesorów Bolewskiego i Skawinę), Rudki, a także szereg mniejszych obiektów. Doc. Czesław Żuławski, jako współautor metody szacowania szkód hydrologiczno-glebowych, kierował realizacjami prognoz szacowaniem szkód przyrodniczych w rejonie Adamowa i Bełchatowa (prognoza wielkoskalowa dla 100 wsi w otoczeniu odkrywki).

Istotną jednostką IOPG i IKiOŚ był Zakład Szkód Górniczych. Jego dydaktyka była ściśle związana z kształceniem mierniczych górniczych. Przez lata zrealizował on wiele prognoz i propozycji modyfikacji eksploatacji górniczej w celu minimalizacji szkód wywołanych deformacjami górotworu. Oryginalne metod opracowane w AGH (metody Budryka i Knothego, metoda Kowalczyka oraz metoda prognozowania Kochmańskiego) stały się powszechnie stosowanym narzędziami analizy zagrożeń powierzchni i górotworu przez eksploatację górniczą. Szefami tej ważnej jednostki byli: prof. Tadeusz Kochmański, prof. Władysław Batkiewicz, prof. Karol Greń, oraz prof. Edward Popiołek.

Ochrona powietrza pojawiła się w tematyce IKiOŚ stosunkowo późno, na początku lat siedemdziesiątych. Początkowo Zakład Ochrony Powietrza, będący formalnie składnikiem ówczesnej Huty im. Lenina, specjalizował się w badaniach emisji tego wielkiego kombinatu. Z czasem, kierowany przez doc. Edwarda Garścię a następnie prof. Mariana Mazura, wyspecjalizował się w optymalizacji procesów technologicznych pod kątem minimalizacji emisji.

Inżynieria środowiska stopniowo poszerzała swą bazę laboratoryjną, głównie za sprawą nowoczesnej aparatury analitycznej i pomiarowej: spektrofotometrów absorpcji atomowej, chromatografów, systemów kolorymetrycznych i wyspecjalizowanych zestawów analitycznych (aparatura do oznaczania węgla w mikropróbkach, aparat Kjeldahla, pomocniczy sprzęt do preparatyki i przechowywania próbek). Zakład Ochrony Powietrza wzbogacał się systematycznie w sprzęt pomiarowy emisji przemysłowych co pozwalało na realizację trudnych zadań pomiarowych na największych nawet emitorach.

Przełomem w funkcjonowaniu dydaktyki Wydziału było pojawienie się, w 1989 roku, na ministerialnej liście kierunków kształcenia Systemów Ochrony Środowiska. Wydział Geodezji Górniczej wykorzystał szansę poszerzenia oferty kształcenia, podobnie jak wiele innych uczelni technicznych. Trzy lata później nazwa kierunku została zmodyfikowana przyjmując brzmienie Inżynieria Środowiska, co jednak w najmniejszym stopniu nie złagodziło ostrości ogólnopolskiej dyskusji dotyczącej jego zawartości dydaktycznej.

W roku 1992 rozszerzono nazwę Wydziału, która uwzględniała drugi, nurt działalności naukowej i edukacyjnej. Nowa nazwa została ustalona jako „Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska”.

Inżynieria środowiska stopniowo poszerzała swą bazę laboratoryjną, głównie za sprawą nowoczesnej aparatury analitycznej i pomiarowej: spektrofotometrów absorpcji atomowej, chromatografów, systemów kolorymetrycznych i wyspecjalizowanych zestawów analitycznych (aparatura do oznaczania węgla w mikropróbkach, aparat Kjeldahla, pomocniczy sprzęt do preparatyki i przechowywania próbek). Zakład Ochrony Powietrza wzbogacał się systematycznie w sprzęt pomiarowy emisji przemysłowych co pozwalało na realizację trudnych zadań pomiarowych na największych nawet emitorach.

Przemiany technologiczne w historii Wydziału

W historii Wydziału Geodezji AGH można wyróżnić dwa typowe okresy: okres pierwszych czterdziestu lat i okres tych pozostałych trzydziestu, trwający do czasów obecnych.

Edukacja w okresie pierwszym była oparta na nienowoczesnym sprzęcie, funkcjonowała w odcięciu od współpracy międzynarodowej, obowiązywała powszechna tajność źródłowych materiałów geodezyjnych. Natomiast pozytywną cechą była baza dydaktyczna, własny budynek bogato wyposażony, liczne praktyki w miejscach z infrastrukturą geodezyjną, a przede wszystkim kadra nauczycielska traktująca swoje obowiązki jako misję.

Ten drugi okres to otwarcie współpracy międzynarodowej, znaczne przyspieszenie rozwoju technologii, powszechna dostępność sprzętu komputerowego, łatwość wyjazdów zagranicznych w ramach programów edukacyjnych, konkurencja na rynku pracy wymuszająca wykazanie się kwalifikacjami, indywidualny charakter realizacji zadań.

W ciągu ponad 70-ciu lat istnienia Wydziału Geodezji przewinęła się niemal cała historia technologii uzyskiwania danych, ich przetwarzania i prezentacji. Tradycyjne sprzęty i metody były zastępowane bieżącymi i w odniesieniu do czasów obecnych – przeszły daleką drogę do nowoczesności:
W ostatnim okresie ponad 70-letniej historii pojawiły się nieistniejące wcześniej nowe technologie:
  1. pozycjonowanie GNSS,
  2. masowe pozyskiwanie obrazów satelitarnych,
  3. stosowanie niskopułapowych statków bezzałogowych (dronów),
  4. systemy informacji o terenie i systemy informacji geograficznej (LIS i GIS), które integrują bogate zbiory informacji o przestrzeni realnej i pozwalają na wykonywanie wszechstronnych studiów i analiz,
  5. systemy pomiarowe stosowane w geodezyjnych pomiarach inżynieryjnych: interferometr radarowy, georadar, echosonda, wózek do pomiaru geometrii i diagnostyki tras szynowych, toromierz cyfrowy do pomiaru geometrii torów i rozjazdów, aliniometr, inklinometr, skanery laserowe, tachymetr skanujący, precyzyjny tachymetr robotyczny,
  6. specjalistyczne oprogramowanie wspomagające projektowanie, modelowanie, obliczenia i analizę wyników przy rozwiązywaniu problemów z zakresu geodezji inżynieryjno - przemysłowej.

Osiągnięcia Wydziału Geodezji AGH w przekroju historycznym i współcześnie

Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska zawsze cieszył się opinią wyróżniającej się placówki edukacyjnej, która dysponuje doświadczoną kadrą i bogatą bazą dydaktyczną. Podstawową cechą kształcenia jest jej praktyczny charakter. Absolwenci Wydziału w okresie prawie 70-ciu lat zasilali kadrę przedsiębiorstw obsługujących czołowe inwestycje krajowe – przemysłowe i miejskie, a także powstające placówki naukowe. Po wielkich przemianach w roku 1989 Akademia Górniczo-Hutnicza zaczęła się skłaniać w kierunku uczelni o szerokim profilu technicznym. Taka koncepcja została przyjęta także przez Wydział Geodezji – edukacja została rozszerzona o inżynierię środowiska. Realizując szeroki zakres kształcenia – Wydział organizuje Studia Podyplomowe w kilku kierunkach, kursy dokształcające, oferuje tematy w Szkole Doktorskiej AGH.

Wysoką jakość prowadzonych badań i kształcenia potwierdzają rankingi, w których Wydział regularnie zajmuje wysokie pozycje. Duży wpływ na jakość kształcenia ma bogata baza dydaktyczna, ale przede wszystkim osobowość nauczycieli akademickich, którzy wytwarzają szczególny rodzaj więzi ze studentami, a to z kolei ma istotny wpływ na jakość kształcenia. Ta więź była i jest nadal efektywną metodą dydaktyczną.

W środowisku studenckim wyróżnia się zawsze pewna elita, pasjonująca się swoim przyszłym zawodem. Ci studenci chcą czegoś więcej i najczęściej szukają tego w studenckich kołach naukowych. Ze środowiska kół naukowych wywodzą się przyszli doktoranci, pracownicy nauki, kadra kierownicza lub kadra placówek badawczo-rozwojowych przedsiębiorstw. O absolwentów, aktywnych członków kół naukowych, ubiegają się renomowane firmy.

Niewątpliwie największymi osiągnięciami kół naukowych były wyprawy naukowe do krajów Europy, Afryki i Azji. Celem wypraw było wykonanie dokumentacji architektonicznej wybranego zabytku wysokiej klasy lub zabytku wskazanego przez UNESCO. Wyprawy studenckie były przedmiotem licznych artykułów i notatek w prasie zagranicznej i krajowej, były żywą reklamą Polski, Uczelni i Wydziału.

Autor: prof. dr hab. inż. Konrad Eckes




Odeszli

Mieczysław MILEWSKI
1925-2022

Urodzony 13.08.1925 roku w Krakowie ukończył z odznaczeniem studia wyższe na Wydziale Geologiczno-Mierniczym AGH w 1949 r. uzyskując dyplom mgr inż. miernictwa górniczego. Stopień doktora nauk technicznych uzyskał w 1964 r. na Wydziale Geodezji Górniczej AGH. Od 12.02.1945 r., do przejścia na emeryturę w 1991 r., był nauczycielem akademickim w AGH przechodząc poprzez kolejne stanowiska, a w tym z-cy profesora (1958-61) i docenta (1969-91). W latach 1972-91 kierował Zakładem Geodezji Górniczej, a w latach 1974-79 był przy tym z-cą dyrektora Instytutu Geodezji Górniczej i Przemysłowej AGH. Prowadził też zajęcia dydaktyczne na Wydziałach Politechnicznych AGH (1949-51), na Politechnice Warszawskiej (1954-64), w Wojskowej Akademii Technicznej (1961-62), a w latach 1947-51 był równocześnie nauczycielem w Liceum Górniczym w Krakowie.

Główne kierunki jego zainteresowań naukowych to: geodezja górnicza, ochrona terenów górniczych i historia geodezji.

Był promotorem 5 przewodów doktorskich i autorem ponad 80 publikacji w tym 4 książek (współautor) i dwóch skryptów oraz współautorem wdrażanego w LGOM (od 1996 r.) patentu.

Był członkiem Komitetu Geodezji PAN, Komitetu Górnictwa PAN, Komisji Górniczo-Geodezyjnej Oddziału PAN w Krakowie, przewodniczył Zespołowi Historii Geodezji w Komitecie Nauki i Techniki PAN.

W 1961 r. uzyskał uprawnienia zawodowe mierniczego górniczego. Ściśle współpracował z górnictwem, a w szczególności z górnictwem węgla kamiennego i rud miedzi. Za tę działalność nadany mu został w 1977 r. stopień generalnego dyrektora górniczego (III stopnia). W latach 1975-90 był członkiem Komisji ds. Ochrony Powierzchni przed Szkodami Górniczymi przy WUG, a w latach 1970-88 członkiem komisji ds. Ochrony Środowiska LGOM oraz członkiem Rady Naukowej „Cuprum" (1978-88). W latach 1958-81 był członkiem Miernictwa i Szkód Górniczych przy GIG, a w latach 1958-81 członkiem Komisji Miernictwa i Szkód Górniczych przy GIG.

W latach 1972-91 był członkiem 3-komisji ISM, a także współorganizatorem Polskiego Komitet ISM. Uczestniczył w wielu konferencjach naukowych i naukowo-technicznych w kraju i kilkunastu za granicą. Pięciokrotnie wyróżniony był nagrodami Min. Nauki, Szkol. Wyższego i Techniki i wielokrotnie nagrodami Rektora AGH. Posiada Srebrny (1948 r.) i Złoty (1975 r.) Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1982 r.) oraz dziewięć złotych odznak resortowych i regionalnych, a w tym ostatnio (2000 r.) Złotą Odznakę Zasłużony dla Górnictwa RP i 100-lecia Górniczych Organizacji Technicznych. Był członkiem Stowarzyszenia Wychowanków AGH oraz przewodniczącym Głównej Komisji Rewizyjnej. W 1987 r. nadana mu została godność członka honorowego Stowarzyszenia.


Prof. dr hab. inż. Zbigniew Sitek
1928-2022

Profesor Zbigniew Sitek urodził się w Kamienicy Polskiej 14. kwietnia 1928 r. Studia na Wydziale Geodezji Górniczej AGH ukończył w 1954 r. Doktorat obronił w 1962 r., a habilitował się w 1966 r. W latach 1963–1965 był stypendystą w National Research Council of Canada, gdzie poznał najnowsze trendy w rozwoju fotogrametrii. Dziesięć lat później wrócił do Ottawy na prawie rok jako visiting professor.

Na Wydziale GGiiŚ był kierownikiem Zakładu Fotogrametrii (1961–1992), prodziekanem (1969–1972), dziekanem (1972–1975). Od 1969 r. był członkiem Komitetu Geodezji PAN, a w latach 1985–1989 – jego wiceprzewodniczącym. Aktywnie działał w Polskim Towarzystwie Fotogrametrii i Teledetekcji, pełniąc funkcję wiceprzewodniczącego (1968–1983) i przewodniczącego (1983–1989). Jako jedyny Polak kierował, w latach 1974–1980, pracami Komisji VI Międzynarodowego Towarzystwa Fotogrametrii i Teledetekcji (International Society for Photogrammetry and Remote Sensing – ISPRS). Był organizatorem międzynarodowych sympozjów fotogrametrycznych w Krakowie w latach 1974, 1975, 1978, 1979, i w Szczecinie w 1985 r. oraz współorganizator kongresu w Ottawie 1972, Helsinkach1976 i Hamburgu 1980.

W 1974 roku został profesorem nadzwyczajnym, a w 1982 profesorem zwyczajnym. Na AGH wykładał głównie fotogrametrię. Wypromował dziewięciu doktorów. Był pierwszym kuratorem Funduszu Nagród i Stypendiów Fanni i Teodora Blachutów, który działa przy Wydziale Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska AGH.

Profesor Zbigniew Sitek był prekursorem wykorzystania zwykłych aparatów fotograficznych do wykonywania pomiarów inżynierskich. Opracował metodę fotogrametrycznych pomiarów w kopalniach odkrywkowych, metodę fotogrametrycznej inwentaryzacji obiektów architektonicznych. Badał i szeroko propagował wykorzystanie technik ortofoto i stereoortofoto.

Dorobek naukowy Profesora obejmuje blisko 200 prac, artykułów, monografii, w tym 17 wydawnictw książkowych i 12 podręczników. Pod Jego redakcją ukazał się pięciojęzyczny Terminologiczny Słownik Fotogrametryczny.


Prof. dr hab. inż. Jan Pielok
1936-2021

Profesor urodził się 12 czerwca 1936 r. w Gdyni. W latach 1960–1965 studiował na Wydziale Geodezji Górniczej AGH. Bezpośrednio po studiach rozpoczął pracę w AGH. W latach 1965–1974 był asystentem i starszym asystentem w Katedrze Geodezji Górniczej Wydziału Geodezji Górniczej. W 1974 r. pod kierunkiem prof. Zygmunta Kowalczyka napisał pracę doktorską i uzyskał stopień doktora. W 1987 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego. Od roku 1991 był profesorem nadzwyczajnym, a w roku 1999 otrzymał tytuł profesora.
W 1979 r. podczas kongresu International Society on Mine Surveying (ISM) w Aachen zaproponowano mu członkostwo w IV Komisji (ds. Szkód Górniczych) tego stowarzyszenia, a następnie został jej przewodniczącym. Od tego czasu organizował coroczne posiedzenia robocze w różnych krajach. Funkcję tę sprawował do 1993 r.
Autor i współautor około 40 pomysłów racjonalizatorskich i kilku patentów w zakresie metod kierowania eksploatacją górniczą w aspekcie minimalizacji jej wpływu na powierzchnię i obiekty górotworu. Autor ponad 110 publikacji naukowych w czasopismach technicznych i w materiałach konferencyjnych (krajowych i zagranicznych). W 2006 r. przeszedł na emeryturę.
Członek Komitetu Geodezji PAN (Sekcji Geodezji Przemysłowej), Komitetu Górnictwa PAN, Międzynarodowego Towarzystwa Miernictwa Górniczego (IMS), New York Academy of Sciences, Komisji Ochrony Powierzchni przy Wyższym Urzędzie Górniczym w Katowicach.
Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej.


prof. dr. hab. inż. Adam Chrzanowski
1932-2021

Prof. Adam Chrzanowski – autorytet w dziedzinie geodezji inżynieryjnej i geodezji górniczej, Członek Zagraniczny PAN, Członek Zagraniczny PAU, doktor honoris causa Uniwersytetu Wuhan w Chinach, Profesor Honorowy Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, doktor honoris causa Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
W 2004 r. otrzymał tytuł doktora honoris causa AGH za wybitne osiągnięcia w zakresie badań deformacji w procesach geodynamicznych oraz znamienity wkład w rozwój współpracy między Uniwersytetem New Brunswick we Fredericton, a polskimi uczelniami technicznymi.
Zmarł w 2020 roku i spoczywa na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.


Pracownicy Wydziału GGiIŚ emerytowani po 2004 roku

Lista nie jest alfabetyczna - ułożona została zgodnie z kolejnością przechodzenia Pracowników na emeryturę, od najnowszego wpisu do najstarszego.

Zygmunt NIEDOJADŁO

dr hab. inż., prof. uczelni

W 2008 roku uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego. Były kierownik Katedry Ochrony Terenów Górniczych, Geoinformatyki i Geodezji Górniczej.
Kazimierz BUJAKOWSKI

dr inż.

Doktor nauk technicznych Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie, absolwent Wydziału Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska AGH na kierunku geodezja i kartografia. Czytaj więcej
Rajmund ORUBA

dr hab. inż., prof. uczelni

W 1994 r. obronił pracę doktorską na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Krakowskiej. Stopień naukowy doktora habilitowanego uzyskał w 2011 r. na Wydziale Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska AGH.
Aleksander WODYŃSKI

prof. dr hab. inż.

W 1980 roku obronił pracę doktorską na Wydziale Inżynierii Sanitarnej i Wodnej PK. W 1992 roku obronił rozprawę habilitacyjną na WGGiIŚ AGH. Tytuł naukowy profesora uzyskał we wrześniu 2009. Kierownik Katedry Geodezji Inżynieryjnej i Budownictwa do 2015 roku.
Stanisław GRUSZCZYŃSKI

prof. dr hab. inż.

W grudniu 1987 roku obronił pracę doktorską. W 2000 roku uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego. Tytuł naukowy profesora uzyskał w 2010 roku. Dziekan WGGiIŚ do 2020 roku.
Antoni BARBACKI

dr hab. inż., prof. uczelni
Regina TOKARCZYK

dr hab. inż., prof. n. AGH

Stopień naukowy doktora nauk technicznych uzyskała w 1982 roku. Stopień naukowy doktora habilitowanego w 2010 roku.
Ewa PANEK

dr hab. inż., prof. n. AGH

Absolwentka Wydziału Geologicznego AGH. W 1988 roku obroniła pracę doktorską. W 2003 uzyskała stopień doktora habilitowanego na WGGiIŚ
Marian MAZUR

prof. dr hab. inż.

Tytuł naukowy profesora uzyskał w 2005 roku. Do 2012 roku Kierownik Katedry Kształtowania i Ochrony Środowiska.
Jadwiga MACIASZEK

dr hab. inż., prof. n. AGH 

Studia magisterskie ukończyła w 1970 roku na WGG AGH. Stopień naukowy doktora nauk technicznych uzyskała w roku 1976. W 2010 roku uzyskała stopień naukowy doktora habilitowanego.
Janusz OSTROWSKI

dr hab. inż., prof. n. AGH

Zatrudnienie na ówczesnym od 1971 r. Stopień doktora nauk technicznych w 1982 r. Stopień doktora habilitowanego w 2007 r. Stanowisko profesora nadzwyczajnego AGH w 2008 r. Obecnie zatrudniony w Katedrze Ochrony Terenów Górniczych, Geoinformatyki i Geodezji Górniczej Wydziału Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska.
Tadeusz GOŁDA

dr hab. inż., prof. n. AGH

Pracę doktorską obronił w 1979 roku. W 2008 roku uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego.
Konrad ECKES

prof. dr hab. inż.

W roku 1974 uzyskał stopień doktora nauk technicznych. W roku 1990 uzyskał stopień doktora habilitowanego. W roku 1997 został powołany na stanowisko profesora nadzwyczajnego AGH. Tytuł naukowy profesora uzyskał w 2009 roku.
Wiesław PIWOWARSKI

prof. dr hab. inż.

W roku 1977 otrzymał stopień doktora nauk technicznych. Stopień naukowy doktora habilitowanego otrzymał w 1990 roku. W 1995 roku otrzymał stanowisko Profesora AGH, natomiast tytuł profesora nauk technicznych otrzymał w 1999 roku.
Jan W. DOBROWOLSKI

prof. dr hab. de h. c.

Doktorat (fizjologia środowiska, embriologia eksperymentalna) - Uniwersytet Jagieloński, Kraków, 1972r. Habilitacja z ekotoksykologii, AR-T, Olsztyn, 1981r. Docent, AGH, 1982r. Profesor AGH 1991r. Kierownik Katedry Biotechnologii Środowiskowej i Ekologii.
Józef CZAJA

prof. dr hab. inż.

W czerwcu 1972 roku uzyskał na Wydziale Geodezji Górniczej AGH stopień naukowy doktora nauk technicznych. W październiku 1975 roku uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego. W latach 1992 - 2007 kierował Katedrą Informacji o Terenie. Do 2012 roku kierował Katedrą Geomatyki powstałą z połączenia w 2007 roku Katedry Informacji o Terenie oraz Zakładu Geodezji i Kartografii.
Ryszard HYCNER

prof. dr hab. inż.

Stopień naukowy doktora nauk technicznych otrzymał w 1976 roku. Stopień naukowy doktora habilitowanego w 1993 roku. Tytuł naukowy profesora uzyskał w 2005 roku.
Edward POPIOŁEK

prof. dr hab. inż.

Stopień doktora nauk technicznych uzyskał w roku 1969. Stopień doktora habilitowanego w roku 1977. Tytuł naukowy profesora nauk technicznych otrzymał w 1991 roku. Strona personalna
Alina WRÓBEL

dr hab. inż., prof n. AGH

Studia magisterskie ukończyła w 1979 roku na WGG AGH. Stopień naukowy doktora nauk technicznych uzyskała w roku 1988. W 2011 roku uzyskała stopień naukowy doktora habilitowanego.
Jan GOCAŁ

prof. dr hab. inż.

Stopień doktora nauk technicznych uzyskał w roku 1968 a stopień doktora habilitowanego w roku 1977. Tytuł profesora nadzwyczajnego został nadany w 1988 roku, zaś mianowanie na stanowisko profesora zwyczajnego w roku 1992. W latach 1993 - 2008 kierownik Zakładu Geodezji Inżynieryjnej i Budowlanej. Dziekan Wydziału Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska w latach 2002 - 2008.
Tadeusz CHROBAK

prof. dr hab. inż.

W 1978 roku uzyskał stopień doktora nauk technicznych. W 2000 roku stopień doktora habilitowanego. W 2007 roku uzyskał tytuł profesora, a od 2011 zajmuje stanowisko profesora w Katedrze Geomatyki.
Jacek SZEWCZYK

prof. dr hab. inż.
W 1975 roku obronił pracę doktorską. W 1991 roku obronił pracę habilitacyjną. Tytuł naukowy profesora otrzymał w 2005 roku.
Tadeusz Zbigniew DWORAK

dr hab., prof. nadzwyczajny AGH

W roku 1974 obronił rozprawę doktorską. W 1991 roku uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego w dziedzinie nauk technicznych. Zmarł w 2013 roku.
Józef BELUCH

prof. dr hab. inż.

W 1982 roku uzyskuje stopień naukowy doktora habilitowanego. W 1992 roku zostaje mianowany przez rektora AGH na stanowisko profesora nadzwyczajnego. Tytuł naukowy profesora nauk technicznych został nadany mu w 1999 roku. Pełnił funkcję Kierownika Zakładu Geodezji i Kartografii do 2007 roku.
Alojzy M. DZIERŻĘGA

dr hab. inż., prof. nadzwyczajny AGH

W roku 1971 uzyskał stopień doktora nauk technicznych a w roku 1982 stopień doktora habilitowanego. W roku 2005 został powołany na stanowisko profesora AGH. Kierunki i specjalności: geodezja górnicza, instrumentoznawstwo, pomiary deformacji w budownictwie tunelowym i górnictwie.
Zofia ŚMIAŁOWSKA-UBERMAN

prof. dr hab. inż.

W 1986 roku uzyskała stopień naukowy doktora habilitowanego. Tytuł naukowy profesora uzyskała w 2005 roku.
Jerzy BERNASIK

prof. dr hab. inż.

W 1971 roku obronił rozprawę doktorską. Stopień doktora habilitowanego uzyskał w 1984 roku. Docent od 1 V 1990 roku. Od 1 X 1990 roku zatrudniony na stanowisku profesora nadzwyczajnego. Tytuł naukowy profesora uzyskał w 2005 roku.
Krystyna TYMIŃSKA - ZAWORA

dr hab. inż., prof. nadzwyczajny AGH

Stopień naukowy doktora habilitowanego nauk rolniczych, w zakresie agronomii uzyskała w 1996 roku.
Władysław GÓRAL

prof. dr hab.

Pracę doktorską obronił w 1971 roku. W roku 1992 opublikował rozprawę habilitacyjną. Tytuł naukowy profesora uzyskał w 2005 roku.
Jan PIELOK

prof. dr hab.

Praca doktorska - 1974 rok. Praca habilitacyjna - 1987 rok. Naukowy Tytuł profesora - 1999 rok.
Józef JACHIMSKI

prof. dr hab. inż.

W 1967 roku obronił rozprawę doktorską, a w 1980 roku rozprawę habilitacyjną. Tytuł profesora otrzymał w 1992 roku. Był kierownikiem Zakładu Fotogrametrii i Informatyki Teledetekcyjnej AGH w latach 1992 - 2006.
Stanisław LATOŚ

prof. dr hab. inż.

W 1964 roku obronił pracę doktorską, a w roku 1985 uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego. W roku 1997 uzyskał tytuł profesora. Zmarł w 2016 roku.




Byli Pracownicy Zatrudnieni na WGGiIŚ

Anna SZAFARCZYK

dr hab. inż.

Absolwentka kierunku Górnictwo i Geologia na Wydziale Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska AGH. W 2008 roku obroniła pracę doktorską, a w 2020 uzyskała stopień doktora habilitowanego w dziedzinie nauk inżynieryjno-technicznych, w dyscyplinie Inżynieria Lądowa i Transport.


Leszek PAJĄK

dr hab. inż.

Absolwent Wydziału Metalurgii i Inżynierii Materiałowej AGH (1995) w zakresie: Technika Cieplna, Piece Przemysłowe i Ochrona Środowiska. W roku 1999, na WMiIM, uzyskał stopień doktora nauk technicznych w dyscyplinie: Metalurgia, specjalność: Technika Cieplna. W roku 2016, na Wydziale Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska AGH, uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk technicznych w dyscyplinie: Inżynieria Środowiska, specjalność: Odnawialne Źródła Energii. Zainteresowania naukowe: efektywność energetyczna i ekonomiczna oraz optymalizacja systemów energetycznych, odnawialne źródła energii, geotermia, ciepłownictwo, klimatyzacja, wymiana ciepła i masy, modelowanie numeryczne.


Leszek OPYRCHAŁ

dr hab. inż., prof. n. AGH

Absolwent Astronomii na Wydziale Matematyczno­-Fizycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Budownictwa w specjalności Budownictwo Wodne i Sanitarne na Politechnice Krakowskiej. Interesuje się szeroko rozumianym bezpieczeństwem budowli wodnych, w tym teorią stateczności skarp ziemnych, teorią niezawodności oraz praktyką pomiarów kontrolnych wykonywanych na zaporach, a także historią Kamieńca Podolskiego.


Janusz GOŁAŚ

prof. dr hab.

Stopnie naukowe doktora (1982 r.) i doktora habilitowanego (1993 r.) nauk chemicznych uzyskał na Wydziale Inżynierii Materiałowej i Ceramiki. Tytuł naukowy profesora uzyskał w 2000 roku.
Pracownik WGGiIS od 01.10.1992 do 28.02.2009





Kazimierz Bujakowski

Doktor nauk technicznych Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie, absolwent Wydziału Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska AGH na kierunku geodezja i kartografia. W 2001 r. ukończył studia podyplomowe Master of Businnes Administration w Szkole Przedsiębiorczości i Zarządzania Akademii Ekonomicznej w Krakowie. Od ukończenia studiów w 1980 r. pracował na uczelni na Wydziale Geodezji Górniczej AGH. Prowadził zajęcia dydaktyczne z zakresu geodezji wyższej i kartografii matematycznej, zajmował się pracami badawczymi i wdrożeniowymi z zakresu Systemów Informacji Przestrzennej.

W latach 1988-1991 pracował w Krakowskim Przedsiębiorstwie Geodezyjnym zajmując się informatyzacją prac geodezyjnych i wdrażaniem nowych technologii. Od 1991 roku równolegle do pracy na uczelni sprawował funkcje dyrektora Wydziału Geodezji, Kartografii, Katastru i Nieruchomości, Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie. W tamtym czasie koordynował prace nad Małopolskim Systemem Informacji Przestrzennej, systemem informacyjnym budowanym w Urzędzie Miasta Krakowa i Urzędzie Wojewódzkim. Był pełnomocnikiem Wojewody do opracowania Komputerowego Atlasu Województwa Krakowskiego - systemu informacji geograficznej obejmującego obszar całego byłego województwa krakowskiego. Współautor projektów dwóch rozporządzeń wykonawczych do ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Między 1994 a 1995 r. pełnił obowiązki dyrektora Urzędu Wojewódzkiego.

W latach 1999-2001 po raz pierwszy pełnił funkcję Głównego Geodety Kraju. W tych latach wspierał wynikającą z ustawy reorganizację służby geodezyjnej i kartograficznej, przekazującą samorządom powiatowym i wojewódzkim realizację zadań z zakresu geodezji. Przygotował i przeprowadził trzy nowelizacje ustawy "Prawo geodezyjne i kartograficzne". Brał udział w pracach nad "Rządowym programem rozwoju systemu katastralnego w Polsce". Budował system informacji przestrzennej na poziomie centralnym. Inicjował prace badawczo-rozwojowe i wdrożeniowe z zakresu katastru nieruchomości oraz systemu zarządzania jakością w geodezji i kartografii.

Od 2002 r. był pełnomocnikiem Prezydenta Miasta Krakowa ds. Tworzenia Zasobów Nieruchomości Miasta Krakowa i Skarbu Państwa. W styczniu 2004 roku prezydent Krakowa powierzył mu funkcję zastępcy ds. rozwoju przestrzennego miasta, którą sprawował do grudnia 2010 roku, nadzorując prace prowadzone w Wydziale Geodezji, Wydziale Budownictwa i Architektury oraz w ówczesnym Biurze Planowania Przestrzennego. W tym czasie zakończono transformację mapy zasadniczej z postaci analogowej na postać cyfrową, kontynuowano modernizację ewidencji gruntów i budynków, zrealizowano transformację danych zasobu do nowego, obowiązującego układu współrzędnych. Nadzorował i aktywnie uczestniczył w szeroko prowadzonych pracach dotyczące miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w Krakowie.

Od czerwca 2012 r. do sierpnia 2016 roku ponownie piastował stanowisko Głównego Geodety Kraju. Jednym z realizowanych wtedy priorytetów GGK było wykorzystanie środków unijnych do realizacji zadań służby geodezyjnych. W tym czasie w Głównym Urzędzie Geodezji i Kartografii wykonywano duże projekty finansowane z funduszy unijnych perspektywy 2006-2013. Były to projekty dotyczące: założenia i prowadzenia baz danych podziałów terytorialnych kraju, założenia ewidencji punktów adresowych, założenia Bazy Danych Obiektów Topograficznych BDOT10K i systemu jej prowadzenia w całym kraju, we współpracy z samorządami powiatowymi budowania Zintegrowanego Systemu Informacji o Nieruchomościach ZSIN-Faza 1, modernizację i rozbudowę funkcjonalności Geoportalu stanowiącego krajowy punkt dostępu do danych przestrzennych w ramach realizacji ustawy o Infrastrukturze Informacji Przestrzennej oraz Informatycznego Systemu Ochrony Kraju - ISOK w zakresie pokrycia prawie całego kraju Numerycznym Modelem Terenu.

W 2014 roku przeprowadzono znaczącą modernizację ustawy prawo geodezyjne i kartograficzne dostosowującą jej przepisy do wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie niekonstytucyjności przepisów w sprawie opłat oraz innych zmian systemowych.

W związku z perspektywą finansową Unii Europejskiej na lata 2014-2020 przygotowano i podpisano umowy na realizacje trzech projektów finansowanych z programu operacyjnego Polska Cyfrowa. Były to:

  1. ZSIN – Budowa Zintegrowanego Systemu Informacji o Nieruchomościach – Faza II - projektu realizowanego we współpracy z samorządami powiatowymi, podpisano także listy intencyjne z 15 województwami o współfinansowaniu ze środków programów regionalnych,
  2. CAPAP -Centrum Analiz Przestrzennych Administracji Publicznej - którego głównym celem było zwiększenie stopnia wykorzystania danych przestrzennych przez obywateli, przedsiębiorców i administrację publiczną,
  3. K-GESUT - krajowa baza danych geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu.

W ten sposób uzyskano możliwość wykorzystania na prace geodezyjne i informatyczne ponad 430 mln złotych z programu operacyjnego Polska Cyfrowa oraz kilkaset milionów z regionalnych programów operacyjnych.

W latach 2016 do 2022 pracując na uczelni prowadzi zajęcia z geodezji wyższej, kartografii, infrastruktury informacji przestrzennej oraz programowania komputerowego, prowadząc prace badawcze z zakresu lokalnego modelowania quasi-geoidy i historycznych osnów triangulacyjnych na terenie Polski.

Jest autorem lub współautorem kilkudziesięciu publikacji i artykułów naukowych

Jest członkiem Stowarzyszenia Geodetów Polskich, przez pewien czas był członkiem: Małopolskiego Stowarzyszenia Rzeczoznawców Majątkowych oraz Komisji Egzaminacyjnej do spraw uprawnień zawodowych, jest drugą kadencję członkiem Zarządu Polskiego Towarzystwa Informacji Przestrzennej.

Został Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (w 1997 r.), Odznaką honorową "Za zasługi dla Geodezji i Kartografii" (w 2001 r.), Złotym Krzyżem Zasługi (w 2006 r.) oraz w uznaniu zasług dla Krakowa i jego mieszkańców Odznakę „Honoris gratia” (w 2011 r).

Żonaty, dwoje dzieci.